محمد اقبال لاهوری و واژه سازی فارسی

علامه محمد اقبال برای مردم فارسی زبان از شخصیت های بسیار گرامی است. او با جرئت و عزم راسخ عازم میدان شعر و ادب فارسی شده و در حضور ملای روم، عطار، حافظ و دیگران خامه فرسایی کرده است. درمورد اشعار و آثار این ادیب گران مایه و چیره دست سال هاست که اهل قلم بحث آراسته اند. جایگاه والای زبان و سخن در نوشته های اقبال لاهوری اولین نکته ای است که در مواجهه با آثار این شاعر توانمند جلب نظر می کند. موضوع مورد بحث دیگر در اشعار اقبال کاربرد واژه ها و عباراتی است که بیانگر مفاهیم زبان و سخن در اشعار است. در این زمینه نگاه شاعر تازه است؛ حتی خود سعی کرده است که این شیوۀ آفرینش را به خواننده تلقین کند. اقبال لاهوری با طبع درّاک خود از توانمندی های لغت و واژه سازی زبان فارسی برخوردار شده و در کلمه سازی، به خصوص در ایجاد واژه های مرکب، دست به ابتکار زده که در این مقاله به نمونه هایی از آن اشاره شده است. بررسی این نمونه ها بیانگر آن است که تازه نگاری های این شاعر در علم و ادب به شیوۀ واژه شناسی و واژه سازی او بستگی مستقیم دارد.